Bronvermelding

Citaat, parafrase en plagiaat

 

 

Wat is het?

Een bronvermeldingen is een verwijzing naar de herkomst van de informatie die je in een tekst presenteert.

 

Wanneer gebruik je het? En waarom?

Bij rapportage in het kader van onderzoeks-, advies-, ontwerp- en veranderprojecten gebruik en verwerk je bronnen: mondeling of schriftelijk verkregen informatie en/of afbeeldingen. Mondeling bijvoorbeeld uit gesprekken, interviews of enquêtes. Schriftelijk bijvoorbeeld uit een boek of een vaktijdschriftartikel of digitaal van een online vaktijdschrift of wetenschappelijk tijdschrift.

 

De manier waarop je naar bronnen verwijst, moet duidelijk zijn. Hoe heet de auteur? Wat is de titel van het boek? Wanneer is het verschenen? Om hierover geen misstanden te laten bestaan, zijn er internationale afspraken over de weergave van bronnen. Hoewel er verschillende stijlen bestaan, kan iedereen deze weergave begrijpen en zijn de bronnen goed traceerbaar. Bij NHL Stenden hogeschool is het gebruikelijk de APA-richtlijnen (7de editie) te volgen. Deze zijn aanvankelijk bedacht door de American Psychological Association, het meest gebruikte verwijssysteem in de sociale wetenschappen. Kenmerkend zijn de korte verwijzingen in de tekst (auteursnaam en jaartal) en de volledige verwijzingen aan het einde het verslag of artikel. De richtlijnen zijn wel aangepast aan de Nederlandse situatie, omdat we hier bijvoorbeeld andere spellingsregels hebben voor achternamen.

 

Wanneer je je niet houdt aan de richtlijnen voor verwijzing, pleeg je plagiaat. Dit is schending van het intellectuele eigendom van een ander en daarom strafbaar. Om plagiaat te voorkomen, vermeld je daarom je bronnen op een eenduidige manier.

 

Hoe pas je het toe?  

Hieronder lees je op welke vier manieren je een bron verwerkt in je verslag: Globaal, door parafraseren, door citeren en door het overnemen van een figuur of afbeelding. Daarna komen de APA-richtlijnen aan bod voor duidelijke bronvermelding die je helpen plagiaat te voorkomen.

  • Globaal verwerken: Bij een globale verwerking van een bron neem je de informatie in algemene zin (niet direct traceerbaar) mee in je verslag. Het gaat meestal om zaken die vrij algemeen bekend zijn, zoals het verband tussen vergrijzing en krapte op de arbeidsmarkt. In dit geval verwijs je niet direct naar de bron, maar wordt het geraadpleegde werk opgenomen in de bronnenlijst achter in je verslag. Geraadpleegde bronnen die je verder niet gebruikt in je tekst, zet je niet in je bronnenlijst. Naslagwerken zoals org en ecyclo.nl vermeld je ook niet.
  • Parafraseren: In een parafrase geef je in je eigen woorden het gedachtegoed van anderen weer: Je parafraseert passages uit een tekst van iemand anders of geeft iemands gesproken woorden weer. Je verwijst in de tekst direct op korte wijze naar de bron, bijvoorbeeld:
    • Volgens het onderzoek van De Jong (2018) naar de arbeidsomstandigheden van de werknemers is het nodig verder onderzoek te doen naar… of
    • Uit onderzoek blijkt dat het nodig is verder onderzoek te doen naar…(De Jong, 2018).

Bovendien neem je de bron van De Jong compleet beschreven op in de bronnenlijst achter in je verslag. Het moet duidelijk zijn welke informatie afkomstig is van welke bron, anders is het alsof je het zelf onderzocht of bedacht hebt.

  • Citeren: Als je citeert, gebruik je letterlijk een deel van een mondelinge of schriftelijke tekst van iemand anders. Het citaat staat tussen aanhalingstekens en de bron inclusief paginanummer wordt direct daarna in je tekst vermeld (binnen de aanhalingstekens) en bovendien uitgebreid in de bronnenlijst achter in je verslag.
  • Figuren/afbeeldingen overnemen: Ook de bron van afbeeldingen en figuren zoals grafieken en infographics moet je vermelden. In de APA-richtlijnen lees je hoe dat moet. Bovenstaande afbeelding is afkomstig van freepik.nl. Deze bron hoeft bij niet-commercieel gebruik niet vermeld te worden.

 

APA-richtlijnen voor bronvermelding

  • Als je de APA-richtlijnen volgt, gebruik je voor de bronvermelding geen voetnoten;
  • De bronnenlijst volgt direct na je hoofdtekst (dus voor de bijlagen);
  • De bronnenlijst is alfabetisch op auteursnaam. Daarom begin je altijd met de achternaam van de (eerstgenoemde) auteur zonder voorletters en voorvoegsels: Vlis, A.B. van der.
  • Internetbronnen en schriftelijke bronnen worden niet apart vermeld (ze staan dus door elkaar). Mondelinge bronnen vermeld je alleen in de tekst: (S. Klaas, persoonlijke communicatie, 5 december 2020)
  • Er bestaan ook mogelijkheden om de bronvermelding automatisch te verwerken, bijvoorbeeld met de gratis generator van Scribbr.

 

Meer informatie